Planujecie zwiedzanie Lubelszczyzny? Nie zapomnijcie zwiedzić Nałęczowa – ta urokliwa miejscowość to idealne miejsce na aktywny wypoczynek oraz kulturalny relaks. Nałęczów to znane uzdrowisko, które w dawnych czasach przyciągało śmietankę polskich artystów i pisarzy. Dzisiaj Nałęczów zachwyca leczniczymi wodami, przyjemną atmosferę i pięknymi zabytkami. Zobaczcie, co warto zobaczyć w Nałęczowie i w okolicy.
Park Zdrojowy w Nałęczowie – serce uzdrowiska z XVIII-wiecznym drzewostanem
Serce Nałęczowa stanowi Park Zdrojowy, który powstał w XVIII wieku. Park urzeka nie tylko zielonymi alejkami, między którymi kryją się rzeźby i pomniki, ale też zabytkowym sanatorium. Ale o tym za chwilę. Park powstał dokładnie w 1775 roku z inicjatywy Stanisława Małachowskiego herbu Nałęcz, pułkownika Znaku pancernego Wojsk Jego Królewskiej Mości i Rzeczypospolitej. W jego centrum stanął piękny Pałac zwany Pałacem Małachowskich, którego wnętrza zachwycają stylem rokokowym i późnoklasycystycznym.
Na terenie parku, oprócz Pałacu, mieści się także pijalnia wód mineralnych, palmiarnia, pijalnia czekolady, Kompleks Wodny Atrium, Stare łazienki oraz zabytkowe domki – angielski, grecki i biskupi.
Pałac Małachowskich – prawdziwa perła architektury XVIII wieku
Jak przed chwilą wspomnieliśmy, Pałac Małachowskich powstał wraz z otaczającym go Parkiem Zdrojowym pod koniec XVIII wieku. Pułkownik Małachowski wiódł wystawne i hulaszcze życie, więc jego dom był ciągle otwarty dla gości, których było coraz więcej. Jak się bowiem okazało, goście ochoczo korzystali z kąpieli w nałęczowskich wodach, które miały właściwości lecznicze. Wkrótce właściciele wybudowali domki gościnne oraz Stare Łazienki – czyli obiekt kuracyjny, do którego przyjeżdżali kuracjusze na podreperowanie zdrowia.
Źródło: Wikipedia, foto: Henryk Bielamowicz
I tak oto zaczęła się historia jednego z najpopularniejszych dzisiaj uzdrowisk w Polsce – Nałęczowa. Obecnie Pałac jest zamknięty dla zwiedzających, gdyż przechodzi prace remontowe i renowacyjne. W jego wnętrzach znowu zawitają goście – będą mogli zatrzymać się w pensjonacie, mieszczącym się w Pałacu.
Muzeum Stefana Żeromskiego – dom twórczy słynnego pisarza w stylu zakopiańskim
Muzeum Stefana Żeromskiego w Nałęczowie to wyjątkowe miejsce, które przybliża zwiedzającym życie i twórczość jednego z najwybitniejszych polskich dramaturgów i pisarzy. W Nałęczowie Żeormski posiadał letnią pracownię. Chata została zaprojektowana przez Jana Koszczyc-Witkiewicza w stylu zakopiańskim. Jej wnętrza zbudowane z sosnowych balii mimo upływu czasu, nadal zachwycają. Chatę wybudował Żeromski za pieniądze otrzymane za “Popioły”.
Do dziś pozostały tu rzeczy codziennego użytku, należące do pisarza. W ramach wystawy można oglądać autentyczne wyposażenie dawnej pracowni letniej. Za domem, w ogrodzie mieści się Mauzoleum, gdzie złożono szczątki syna Żeromskiego.
Muzeum Bolesława Prusa – śladami autora „Lalki” w uzdrowiskowej willi
Kolejnym ciekawym miejscem – filią Muzeum Narodowego w Lublinie – jest Muzeum Bolesława Prusa. To jedyne takie miejsce w Polsce. Budynek zwany Ochronką im. Adama Żeromskiego, podobnie jak chata należąca do Stefana Żeromskiego, został zaprojektowany przez Jana Koszczyc-Witkiewicza w stylu zakopiańskim. Przeniesiono tu warszawską pracownię Prusa na podobieństwo oryginału – przy aranżacji posiłkowano się zdjęciami.
Zwiedzający mogą podziwiać memorabilia związane z Prusem, np. jego okulary, oryginalne listy i fotografie czy też nożyk do listów z kości słoniowej. A dlaczego właściwie w Nałęczowie znalazło się miejsce poświęcone pisarzowi? Otóż Bolesław Prus ukochał sobie Nałęczów i przyjeżdżał tu na wypoczynek aż 28 lat. W uzdrowisku po dziś dzień można znaleźć ślady po Prusie, jak jego rzeźba, która “siedzi” na ławeczce przed pałacem Małachowskich, gdzie Prus pisał “Lalkę” oraz “Placówkę”.
Wąwozy Nałęczowskie – malownicze doliny w lessowym krajobrazie
Nałęczów to nie tylko miejsce, gdzie można korzystać z leczniczych wód i kuracji, oraz programów uzdrowiskowych. Jedną z aktywności, która także świetnie wpływa na zdrowie, są długie spacery na łonie natury. W końcu może nie każdy wie, że Nałęczów mieści się na terenie Krainy Lessowych Wąwozów.
Doskonałe miejsce do spacerowania to wąwóz Głowackiego. Mieści się poniżej Parku Zdrojowego, na zboczu doliny Bystrej. Jego długość to 500 metrów, więc idealnie na krótki, poobiedni spacerek. W Nałęczowie znajduje się też wąwóz Chmielewskiego, nazwany tak na cześć jednego z lekarzy, dzięki któremu uzdrowisko odzyskało dawny splendor.
Jaskinia Nałęczowska – tajemnicze miejsce u podnóża Łysej Góry
Łysa Góra, kojarzona przede wszystkim z sabatem czarownic, w Nałęczowie słynie z czego innego. To ponoć tutaj kryli się podczas wojny powstańcy – w podziemnych korytarzach, które mieściły się na zboczach góry.
Podobną funkcję pełniła ponoć Jaskinia Nałęczowska, która kryje się na zboczach Łysej Góry. Do jaskini wiedzie ścieżka nieopodal zakrętu rzeki Bystrej.
Kompleks Wodny Atrium – idealna atrakcja dla miłośników błogiego relaksu
Świetnym miejscem dla miłośników wodnego szaleństwa jest Kompleks Wodny Atrium. Mieści się on na terenie Parku Zdrojowego i oferuje basen z torami do pływania i sztuczną rzeką, dyszami masującymi i gejzerami.
Możecie też skorzystać z jacuzzi, łóżek bąbelkowych i ławeczek perełkowych. Do dyspozycji odwiedzających jest też sauna mokra oraz sucha. Kompleks Wodny Atrium znajdziecie przy ul. Grabowej 1. Basen czynny jest codziennie od 9 do 21, a za bilet zapłacicie już od 20 zł za osobę.
Willa Borowianka – zabytkowa willa przy Parku Zdrojowym
W Nałęczowie nie brakuje klimatycznych budynków. Jednym z nich jest Willa Borowianka, Ten modrzewiowy domek wybudowany w 1900 roku w stylu szwajcarskim mieści się w sąsiedztwie Parku Zdrojowego, przy ul. Armatnia Góra 6.
Jego nazwa pochodzi od pierwotnego właściciela – pułkownika Borowińskiego. Mieści się tu obecnie pensjonat.
Willa Podgórze – neogotycka rezydencja z XIX wieku
Jedna z najpiękniejszych w Nałęczowie – willa Podgórze – to wybudowana w 1885 roku przez Sybiraka Aleksandra Oskierko willa w stylu szwajcarskim. Swego czasu mieścił się tu pensjonat, do którego przybywali znani literaci. Jednym z nich był Henryk Sienkiewicz, który pisał właśnie tu “Rodzinę Połanieckich”.
Źródło: Wikipedia, foto: Henryk Bielamowicz
W willi odbywały się co czwartek spotkania literackie, w których udział brał zarówno Sienkiewicz, jak i Prus, a także Antoni Odyniec – przyjaciel Adama Mickiewicza.
Willa Oktawia – drewniana willa z końca XIX wieku
Kolejnym zabytkiem (i to udokumentowanym – willa wpisana jest do rejestru zabytków) jest drewniana wila Oktawia. Wybudowana również w stylu szwajcarskim, powstała w 1880 roku. Gościli tu m.in. Zofia Nałkowska, Ignacy Matuszewski czy też Zenon Przesmycki.
Źródło: Wikipedia, foto: Henryk Bielamowicz
Miejsce to kryje w sobie niesamowitą historię. Otóż bywał tu Stefan Żeromski, który właśnie tu poznał swą żonę Oktawię. W willi odbywały się liczne kursy i zajęcia oraz spotkania inteligencji, a na parterze Oktawia Żeromska prowadziła ochronkę.
Willa Ukraina – willa w stylu włoskim z 1894 roku
Jest jeszcze jedna willa, o której warto wspomnieć – to willa Ukraina, w stylu włoskim. Została zbudowana przez Henryka Straszyńskiego. Mimo że obecnie znajduje się tu pensjonat, mury budynku pamiętają czasu szalonych bali i wieczorków tanecznych. Willa mieści się przy ul. Armatnia Góra 10 i warto zobaczyć jej oryginalną bryłę.
Kazimierz Dolny – a może pobliska wycieczka do romantycznego Kazimierza?
Kazimierz Dolny znajduje się zaledwie 30 minut jazdy samochodem od Nałęczowa i stanowi wspaniałe miejsce na jednodniową wycieczkę. Można się tu wybrać, aby spróbować słynnego wypiekanego koguta, przejść się po ryneczku, wypić kawkę z widokiem na Wisłę, zajrzeć do miejskiej studni czy też pospacerować wąwozami. Rynek zachwyca bogato zdobionymi kamieniczkami Przybyłów z 1615 roku. Warto poświęcić też chwilę na zwiedzanie Zamku, wzniesionego przez Kazimierza Wielkiego oraz zamkowej baszty z punktem widokowym na szczycie.
Kazimierz to też ciekawe świątynie – synagoga z XVIII wieku, kościół Farny św. Jana Chrzciciela i Bartłomieja Biskupa. Warto przejść się także nadwiślańskim bulwarem – będzie to wyjątkowo romantyczny spacer, szczególnie o zachodzie słońca. Nieopodal znajdziecie zabytkowe spichlerze, czyli przybrzeżne magazyny, w których przechowywano zboże.
