Tak jak góry mają doliny, a morza otaczają plaże, tak pałace zanurzone są we florze i faunie swoich ogrodów. Wypielęgnowane ogrody w stylu francuskim, krajobrazowe parki w stylu angielskim, pasy zieleni o włoskim charakterze… Poznaj najpiękniejsze parki i ogrody pałacowe w Polsce.
Zaplanuj wypoczynek blisko natury na Travelist.pl >>
Łazienki Królewskie, Warszawa
Choć malowniczych parków i pocztówkowych uliczek w stolicy nie brakuje, to właśnie Łazienki Królewskie są ulubionym miejscem spacerów warszawiaków w pogodne dni. Po pierwsze dlatego, że mieszczą się w samym centrum miasta, a jednocześnie wystarczy tylko przekroczyć bramę, by znaleźć się w całkiem innym świecie. Spokojne, ocienione 300-letnimi dębami alejki, stawy, romantyczne mostki, przechadzające się dumnie wśród zwiedzających pawie – wszystko wygląda dokładnie tak, jak za czasów króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, który szczególnie upodobał sobie to miejsce.
Zielona oaza w samym sercu miasta i inne atrakcje Warszawy – zobacz je wszystkie >>
Park Czartoryskich, Puławy
Ścisła geometria kompozycyjna, sztuczne formy roślin czy perfekcyjnie uformowane i wystrzyżone szpalery stanowią domenę mężczyzn. Kobiety preferują romantyczne i krajobrazowe rozwiązania. Najpiękniejszym argumentem przemawiającym za tą tezą jest przypałacowy ogród w Puławach. Gdy w 1731 roku Puławy przeszły pod władania Czartoryskich, Izabella z Flemingów Czartoryska postanowiła dać ujście swoim anglosaskim fascynacjom, przerabiając ogród pałacowy według najlepszych wzorców z Anglii i Szkocji.
I tak powoli, za sprawą angielskiego ogrodnika Jamesa Savage’a, znikają z kompozycji ogrodu właściwe stylowi francuskiemu linie proste, ustępując miejsca formom organicznym. Pojawia się płynny przebieg ścieżek, zanikają granice ogrodu a osie widokowe harmonijnie zespalają ogród z otaczającym go krajobrazem. Z czasem przy ogrodowych alejkach pojawiają się rzeźby, budowle architektury ogrodowej czy opatrzone inskrypcjami tablice i kamienie pamiątkowe.
I choć na przestrzeni wieków parkiem wstrząsały zdarzenia historyczne i przetaczały się przezeń nawałnice, przetrwał on w niemal niezmiennej formie do dziś. Podczas spaceru w parku nad wiślaną skarpą podziwiać można Sybillę – pierwsze Muzeum Narodowe w Polsce, Domek Gotycki z początku XIX wieku, obecnie stanowiący siedzibę Muzeum Regionalnego PTTK, czy Domek Żółty, w którym w przeszłości gościł sam Car Aleksander II.
Puławy i inne perły woj. lubelskiego – zaplanuj wyjazd i odkryj je wszystkie >>
Park w Łańcucie
Nie trzeba wypraw na inne kontynenty, by zanurzyć się w egzotycznym kwieciu. Magnolia japońska, choina kanadyjska, lipa krymska, tulipanowiec amerykański – to tylko niektóre z oryginalnych roślin zdobiących byliny ogrodu przyzamkowego w Łańcucie. Jeśli do atrakcji towarzyszących wizycie w zamku dodamy możliwość spotkania twarzą w twarz z Błękitną Markizą lub Białą Damą, to mamy nie tyle egzotyczną wyprawę, co prawdziwą eskapadę do innego świata. I to wszystko na obrzeżach Pogórza Dynowskiego, ok. 20 km na wschód od Rzeszowa.
Cała rezydencja była oczkiem w głowie Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej, żony wielkiego koronnego księcia Stanisława Lubomirskiego, która przekształciła zamek zbudowany 100 lat wcześniej, w 1642 roku, w zespół pałacowo-parkowy. Panujący tu pod koniec XIX wieku Roman i Elżbieta Potoccy gruntownie przebudowali zamek, a trwające przez przeszło dekadę prace ogrodnicze zasadniczo zmodyfikowały kompozycję parku. Nie tylko dwukrotnie go powieszono, ale i podzielono na dwie części – pozostającą poza fosą cześć zewnętrzną oraz cześć wewnętrzną, w której wyodrębniono 3 ogrody – różany, włoski i bylinowy. I w takiej mniej więcej formie – przejęty po 1944 roku przez Ministerstwo Kultury i Sztuki – pozostał do dnia dzisiejszego.
Zachwycające rozmiarem, wyrafinowaną kompozycją i imponującym składem gatunkowym drzew i krzewów ogrody warto odwiedzić wiosną lub jesienią, gdy kolekcje bylin zdobią go całą gamą kolorów. Podczas zwiedzania nie można pominąć imponujących neobarokowych stajni, modernistycznej wozowni, a także galerii sztuki cerkiewnej i storczykarni.
Zaplanuj wypoczynek w Łańcucie >>
Park w Pszczynie
Choć w oficjalnej nomenklaturze istnieje Zamek w Pszczynie, w rzeczywistości pszczyńska rezydencja już w połowie XVIII w. otrząsnęła się z obronnej przeszłości, nabierając typowo pałacowej, francuskiej elegancji. Na przestrzeni lat mieszkali tu przedstawiciele czołowych śląskich rodów, a na listę gości wpisywały się zarówno koronowane głowy, jak i wybitni artyści. Gościł tu przed laty zarówno cesarz niemiecki Wilhelm II, jak i słynny kompozytor Georg Philip Telemann, a jedną z ostatnich właścicielek majątku była uwielbiana w okolicy po dziś dzień angielska księżna Maria Teresa Cornwallis-West, zwana pieszczotliwie Daisy. Może to właśnie na alejkach przyzamkowego parku powstawały stronice pamiętników tej jednej z najpiękniejszych – zdaniem historyków (i nie tylko) – kobiet swoich czasów?
W połowie XIX wieku, już za panowania Hochbergów, otaczający posiadłość park zyskał formę angielską, tj. krajobrazową, i takim pozostał do dziś. Podczas spaceru alejami obwarowanymi starymi dębami, wiotkimi lipami i rozrosłymi rododendronami urzeka naturalna sceneria, w której dominują malownicze jeziora i rozległe łąki. Na amatorów parkowej architektury czekają tu pawilon herbaciany, wieża widokowa (dawna lodownia), a także ozdobne bramy, w tym m.in. w stylu chińskim. Nieopodal zachodniego skrzydła zamku znajdują się grobowce przedstawicieli rodu Hochbergów.
Spacerując w kierunku wschodnim, przekracza się granicę sąsiadującego z Parkiem Zamkowym Parku Dworcowego, którego największą atrakcją jest Skansen Zagroda Wsi Pszczyńskiej. Na blisko dwóch hektarach zgromadzono kilkanaście obiektów drewnianej architektury sakralnej i świeckiej Górnego Śląska. Choć prowadzone na terenie skansenu warsztaty, a także zbiory autentycznych sprzętów robią wrażenie, prawdziwych emocji dostarczy eskapada do Dzikiej Promenady, zwanej także Zwierzyńcem. Tu, w pokazowej zagrodzie żubrów … można stanąć oko w oko z futrzanym olbrzymem.
Pszczyna i inne skarby woj. śląskiego dostępne w zasięgu jednego kliknięcia – sprawdź >>
Ogród Saski, Warszawa
Na przestrzeni historii z pasa zieleni pomiędzy ulicami Królewską, Marszałkowską, Senatorską, Canaletta, Niecałą, Fredry, Wierzbową oraz placem Piłsudskiego znikały kolejno architektoniczne perełki, w tym m.in. Pałac Saski, budynek Teatru Letniego i Oranżeria. Dziś najpiękniejsze elementy parku w Śródmieściu północnym to zaprojektowana przez Henryka Marconiego empirowa fontanna, 21 barokowych posągów muz i cnót, pomnik Marii Konopnickiej. W upalnie dni szczególnym zainteresowaniem warszawiaków cieszy się wodozbiór w kształcie rotundy, wzorowany na świątyni Westy w Tivoli. W święta państwowe warto udać się pod zlokalizowany na Placu Piłsudskiego Grób Nieznanego Żołnierza na uroczystą zmianę warty z udziałem najwyższych władz państwa.
Odkryj zielone oblicze stolicy >>
Ogród w Wilanowie, Warszawa
Francuska rezydencja magnacka, włoska willa podmiejska czy tradycyjny polski dwór szlachecki? Najpiękniejszy barokowy pałac w naszym kraju, nie przypadkiem zwany „polskim Wersalem”, harmonijnie łączy w sobie wszystkie te style – i już choćby z tego powodu jest unikatem na europejską skalę. Historia wilanowskich włości, które dziś stanowią popularny cel weekendowych wycieczek warszawiaków (i odwiedzających stolicę turystów) nieodłącznie wiąże się z osobą króla Jana III Sobieskiego. To właśnie on po zwycięstwie nad Turkami pod Wiedniem w 1683 r. nakazał swemu nadwornemu architektowi Augustynowi Locciemu wzniesienie letniej rezydencji. Miała ona być swoistym upamiętnieniem tego historycznego triumfu, a zarazem niecodziennym wyrazem miłości dla ukochanej żony Marysieńki.
Dalekie echo pierwotnej świetności kompleksu rozbrzmiewało, a właściwie rozbłyskało mocą tysiąca finezyjnych diod jeszcze na początku tego roku. Podczas plenerowej wystawy „Królewski Ogród Światła”, każdy turysta wkraczający w przestrzeń kompleksu po zmroku poczuć się mógł tu jak na królewskim dworze. Każdy element świetlnej ekspozycji odwoływał się wprost do źródeł ikonograficznych i symboliki pałacu. Kto wie, może jesienią organizatorzy odtworzą świetlną instalację?
Wilanów i inne perły Warszawy – zaplanuj citybreak w stolicy >>
Ogrody pałacowe Branickich, Białystok
„Raj białostocki każdemu otwarty / w zupełnej szczęśliwości, w doskonałej / rozkoszy wszystkich kontentujący / przez Adama stracony, przez Jana przywrócony” – pisała w połowie XVIII w. „słowiańska Safona”, czyli Elżbieta Drużbacka, która wielokrotnie gościła w Białymstoku. Podobnie zresztą jak inne wybitne osobistości doby baroku i oświecenia, jak m.in. Ignacy Krasicki, Franciszek Karpiński czy Stanisław August Poniatowski. Jeśli wierzyć ówczesnym przekazom, wszyscy bez wyjątku byli oczarowani okazałą barokową siedzibą hetmana Jana Klemensa Branickiego. Nic dziwnego, że powszechnie uznawano ją za „raj”. Branicki postanowił bowiem przenieść na Podlasie najlepsze francuskie wzorce architektury, zarówno pałacowej, jak i ogrodowej.
Ze względu na nierówną rzeźbę terenu park usytuowano na 2 parterach – pozostającą w bezpośrednim sąsiedztwie pałacu, zaprojektowaną w stylu francuskim część górną oraz część dolną, w typie angielskim. Oś projektu stanowi aleja główna, wzdłuż której utworzono osiem parterów dywanowych wysypanych piaskiem w kolorach białym i czerwonym. Ramy alejki strzegą dumnie kamienne rzeźby na postumentach, m.in. Wenus, Adonisa czy Bachusa. Atrakcją parku jest zlokalizowany przy murze ogrodzenia zrekonstruowany pawilon włoski, z którego okien oglądano niegdyś rozległy widok na zwierzyniec danieli. Choć obecny wygląd parku pozostaje w stanie jedynie luźnej identyczności z parkiem w czasach jego pierwotnej świetności, i tak robi wrażenie.
Zaplanuj wizytę w Pałacu Branickich – sprawdź dostępne hotele na Podlasiu>>
Park krajobrazowy Arkadia, Nieborów k. Łowicza
Rozum czy serce? Bogactwo czy porywy namiętności? Takie dylematy towarzyszyły wielu przedstawicielom wyższych sfer na przełomie XVIII i XIX wieku. Nie była wyjątkiem książęca para Radziwiłłów, rezydująca w owym czasie w sielskiej okolicy między Łowiczem a Skierniewicami. Michał Hieronim oraz jego żona Helena tym jednak zapisali się w historii, że postanowili dać symboliczny wyraz tym duchowym podziałom na terenie swoich włości. W rezultacie powstał unikalny w skali kraju kompleks, w którym z jednej strony mamy królestwo rozumu i ziemskiego dobrobytu w postaci okazałego barokowego pałacu otoczonego starannie zaplanowanym, geometrycznym ogrodem – z drugiej zaś piękny park, mityczną „krainę szczęśliwości” księżnej Heleny, czyli Arkadię.
Arkadia i inne wymiary rajskiego wypoczynku w woj. łódzkim – zaplanuj wyjazd >>
Park Mużakowski w Łęknicy
Jak na jeden z najrozleglejszych założeń parkowych na terenie Europy przystało, rozmach i rozmiary Park Mużakowskiego robią wrażenie – przeszło 700 ha rozpostarte po obu stronach Nysy Łużyckiej, wzdłuż granicy polsko-niemieckiej. Twórcą parku był Hermann von Pückler-Muskau – pruski arystokrata, który na początku XIX wieku odziedziczył po ojcu posiadłość w Muskau. Gdy w 1815 roku wydał od do mieszkańców okolicznych włości list otwarty, prosząc o pomoc w stworzeniu parku przypałacowego w stylu angielskim, nie wiedział jeszcze, że oto kładzie kamień węgielny pod obecnie jedno z najwybitniejszych osiągnięć europejskiej sztuki ogrodowej… i dobro Światowego Dziedzictwa. W 2004 roku Park Mużakowski, inaczej Park Muskau, która to nazwa jest jego nazwą historyczną, wpisany został na listę UNESCO.
Dziś rozległe tereny parku, choć podzielone asymetrycznie korytem rzeki, wiążą krajobrazowo niemieckie miasteczko Bad Muskau z polską Łęknicą. Dwa mosty parkowe – Podwójny i Angielski – łącza nie tylko 2 brzegi, ale i elementy naturalne i kulturowe stanowiące kompozycję parku. Po zachodniej stronie usytuowana jest centralna część parku z głównymi budynkami architektury ogrodowej, ogrodami i pleasuregroundem. Po stronie polskiej naturalistyczny park o pow. niemal 500 ha. Pieczę nad całością sprawują Stiftung „Fürst-Pückler-Park Bad Muskau” i Narodowy Instytut Dziedzictwa.
Zobacz wszystkie atrakcje woj. lubuskiego na własne oczy >>
Ogród przy Pałacu Zamoyskich w Kozłówce
Z jednej strony Wersal, Florencja, arystokratyczne tradycje, wielka sztuka i bezcenne skarby. Z drugiej – komunizm, Bareja i „głowy Lenina znad pianina”. Barokowy Pałac Zamoyskich w Kozłówce, 30 km od Lublina, to bodaj najbardziej fascynująca rezydencja tego typu w Polsce. I to nie tylko dlatego, że na tym samym terenie można zwiedzać zarówno pełne przepychu komnaty czy reprezentacyjne ogrody, jak i unikalną w skali kraju Galerię Sztuki Socrealizmu.
Wyjątkowość kozłowskiego majątku bierze się przede wszystkim z jego stuprocentowej autentyczności. To jedyna zabytkowa siedziba magnacka, która w całkowicie nienaruszonym stanie przetrwała XIX-wieczne powstania, dwie wojny światowe, inwazję Armii Czerwonej oraz pół wieku Polski Ludowej. Także i otaczający pałac ogród zachował swój pierwotny układ. Po przekroczeniu neobarokowej bramy rezydencji na dziedzińcu wita gości fontanna z figurkami puttów, odlanymi w paryskiej firmie Le Val d’Osne. Ogród współtworzą rzędy symetrycznie ukształtowanych parterów, obwiedzionych liniami zielonych bukszpanów i wielokolorowych róż.
Głębiej w parku znajduje się budynek dawnej bażantarni, w której dziś hodowane są gatunki ptaków łownych. Najromantyczniejszym miejscem zespołu pałacowego, kojące zmysł wzroku cała gamą bar a zmysł powonienia kwiecistymi aromatami, jest rosarium. Na terenie parku znajdą coś dla siebie zarówno amatorzy biesiady, jak i najmłodsi. Na śródleśnych polanach urządzono plac piknikowy a nieopodal niego – plac zabaw.
Zaplanuj wypoczynek w woj. lubelskim i odkryj jego najpiękniejsze oblicze>>
